Obowiązki domowe – jak wzmacniać tę kompetencję u dzieci

Co robić, by dzieci chętnie wykonywały obowiązki domowe?

To pytanie nie od dziś zadają sobie niemal wszyscy rodzice. Do sprzątania, zmywania, wynoszenia śmieci czy wyprowadzania psa na spacer próbujemy zachęcać na różne sposoby – prosząc, protestując lub obiecując nagrodę.. Zastanówmy się więc nad tym, jak skutecznie nauczyć dzieci wykonywania obowiązków domowych i nie powodować przy tym kłótni rodzinnych.

Jedną z funkcji rodziny jest przygotowanie dziecka do samodzielnego życia. Przekazanie mu kompetencji społecznych i wzorców zachowań, dzięki którym w przyszłości samo będzie mogło stworzyć rodzinę i realizować się zawodowo. Dlatego tak ważne jest wypełnianie obowiązków domowych przez dzieci. Uczy je to odpowiedzialności za powierzone zadania, pracowitości, dokładności, porządku, a także planowania i zarządzania czasem. Trzeba też pamiętać, że codzienna pomoc w domu procentuje również w innych dziedzinach życia. Dzieci, które wypełniają obowiązki domowe, lepiej radzą sobie w szkole, ponieważ potrafią planować naukę i rozkładać ją w czasie.

Bardzo ważne jest, aby nasze pociechy wiedziały, po co wykonują dany obowiązek domowy, dlatego warto z nimi na ten temat rozmawiać. Dużą pomocą mogą być także materiały przygotowane przez zespół Leader100 – m.in. darmowy e-book na temat odpowiedzialności, który można pobrać tutaj: https://leader100.pl/e-booki-do-pobrania/. Zarówno dzieci, jak i rodzice znajdą w nim teksty w przystępny sposób tłumaczące, dlaczego obowiązki domowe są tak ważne. Ogromną wartość ma tutaj rozmowa – nie krzyczmy na dzieci, które niechętnie sprzątają swój pokój, czy nie chcą wychodzić z psem. Powiedzmy im, że w czystym miejscu lepiej spędza się czas, a zwierzak po spacerze będzie szczęśliwszy i wdzięczny małemu właścicielowi.

Jednym z częstych błędów przy przydzielaniu dzieciom obowiązków domowych jest wywoływanie poczucia, że sprzątanie jest karą lub zajęciem nudnym. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest wspólne – rodzinne wykonywanie różnych prac. Na przykład podczas sprzątania w ogrodzie, rodzice mogą zajmować się cięższymi obowiązkami, a dzieci tymi bardziej dostosowanymi do ich wieku. Wspólne wykonywanie obowiązków może być świetną okazją do rozmowy, a nawet zabawy. W rodzinach, w których jest więcej niż jedno dziecko, należy też pamiętać o rozsądnym podziale obowiązków. Dostosujmy prace domowe do wieku pociech, ale zadbajmy o to, by mogły ten czas spędzić razem (np. jedno myje naczynia, drugie je wyciera).

W kwestii obowiązków domowych bardzo ważne jest również planowanie – najlepiej w perspektywie tygodnia. Pozwólmy naszym pociechom ustalić, do kiedy wykonają daną pracę. Pomóc mogą tutaj grafiki, harmonogramy lub tabele postępów, które możecie znaleźć w materiałach na temat odpowiedzialności. Dzięki nim dziecko będzie wiedziało, co jeszcze powinno zrobić. Jeśli przez cały tydzień nie wykona żadnego obowiązku, będzie musiało zmierzyć się ze wszystkimi w ciągu jednego dnia. W ten sposób nauczy się brania odpowiedzialności za podejmowane przez siebie decyzje.

Wzmacnianie u dzieci kompetencji, jaką jest wykonywanie obowiązków domowych nie jest, wbrew pozorom, bardzo trudne. Często najważniejszy jest przykład płynący od rodziców. Kiedy maluch widzi, że mama i tata dzielą się pracami w domu, albo wykonują je wspólnie, najprawdopodobniej także wypracuje w sobie taki nawyk. Ważne jest, by już od pierwszych lat życia uczyć dzieci pomagania i odpowiedzialności za konkretne zadania. Prócz pozytywów w postaci lepszej organizacji czy umiejętności planowania będzie ono miało także większe poczucie sprawczości, co zaowocuje pewnością siebie i świadomością własnej wartości.

W przydzielaniu obowiązków domowych dzieciom w różnym wieku może również pomóc e-book stworzony przez Fundację Leader100 pt. Rodzina: 100 przykładowych obowiązków domowych. Możecie go zakupić tutaj: https://leader100.online/pl/searchquery/rodzina/1/desc/5?url=rodzina. Znajdziecie w nim opisy obowiązków dostosowanych do wieku Waszych pociech, które mogą wykonywać same lub wspólnie z innymi członkami rodziny. Pamiętajcie, że pomaganie w domu nie musi być nudne – wręcz przeciwnie, łatwo je zmienić we wspólną zabawę.

Leave a Comment